Mijn vader lustte alles behalve zuurkool en daarom lust ik het ook niet. Ik zie nog altijd zijn verkrampte gelaat voor me als hij alleen al het woord hoorde, laat staan het gerecht rook. Dat heb ik ook.
Mijn zoon lust ook geen zuurkool, dat komt vast door zìjn vader. Dat moet ik opvoedkundig proberen recht te breien nu het heel misschien nog kan. Allereerst omdat de zuurkool van oma voortreffelijk schijnt te zijn. En ook omdat m’n hele Rotterdamse schoonfamilie, onder het mom ‘op 1 januari zuurkool met spek, het hele jaar geen geldgebrek’, dit prakkie op de eerste dag van elk nieuw jaar eet. Omdat een sobere start van het jaar met zuurkool uit het vat volgens hen de kans vergroot op een extra appeltje voor de dorst aan het einde van het jaar. Zuinigheid met vlijt, dat dus. En familietradities moeten nou eenmaal in ere gehouden worden, zeker bij m’n schoonfamilie, anders breekt de pleuris uit in Rotterdam.
Op wijnreis naar de Champagnestreek kregen wij hotelschool-studenten ooit zuurkool waar ik wèl enigszins enthousiast van werd, Choucroute Royale genaamd; per tafel van 8 tot 10 luidruchtige herbergiers-in-wording werd er een grote schaal zuurkool met eromheen aardappelen, beenham, spek en worst op tafel gezet. En midden in de dampende berg zuurkool was een kuil gemaakt, nee niet voor de jus maar voor een fles Champagne waar de muselet (het ijzerdraadwerkje om de kurk vast te houden) al vanaf was gehaald. De fles met onstuimige bruiswijn werd extra hitsig van de warme zuurkool met als gevolg dat de kurk tegen het plafon knalde en de mousserende wijn over de gefermenteerde kool vloeide. Die avond heb ik, weliswaar met lange tanden, zuurkool gegeten en met Champagne weggespoeld.
Vanuit China zo’n 2000 jaar geleden is zuurkool langzaam maar zeker op ons bord beland. En net als wijn is dit gerecht ook min of meer per ongeluk ontstaan; witte kool was nou eenmaal gemakkelijker gesneden mee te nemen dan in z’n geheel als men op ontdekkingsreis of rooftocht ging in die tijd. Licht gezouten en luchtdicht afgesloten ontstond zure kool door de omzetting van zetmeel en suiker in melkzuur en toen was er ineens sauerkraut.
Via de Vogezen zal sauerkraut vanuit Duitsland de grens met Frankrijk zijn overgestoken en werd de naam verbasterd tot choucroute. Daar in de wijnstreek Alsace lijkt me dit gerecht ook het best tot zijn recht komen in combinatie met de regionale kruidige witte én rode wijnen: Met een heerlijk glas droge Riesling zal de zuurkool vast en zeker heel best smaken en ik, ach ik vermaak me voor een avondje prima met een paar glazen Elzasser Pinot Noir bij de rookworst, het gerookte spek en alle andere met liefde bereide lokale lekkernijen.
In het glas Domaine Bott Frères Pinot Noir d’Alsace Tradition 2019. 300 kilometer ten noord-oosten van Beaune, in de Elzas, wordt namelijk ook heerlijke wijn gemaakt van de Pinot Noir druif. Zo goed zelfs dat er sinds 2016 rode Grand Cru wijnen zijn uit dit gebied, die overigens nog zeer zeldzaam zijn en daardoor duur. En dat, heb ik geleerd van mijn lieve Rotterdamse schoonfamilie, is geen verstandige aankoop zo aan het begin van een nieuw jaar. Niet getreurd, deze wijn is ook verrukkelijk; handgeplukte druiven, met veel respect voor het fruit gemaakt zonder bestrijdingsmiddelen en met een vleugje oud hout voor wat extra power. De kleur is helder, transparant rood, in de geur frambozen en kersen zoals in de boekjes staat, de smaak is onomstotelijk Pinot Noir; veel fruit, mooie zuren, iets aards en wat kruidigs en een fijne afdronk. Vandaag heerlijk bij de lamsbout met een kerntemperatuur van 62 graden Celsius en veel gegrilde groentes. Pinot Noir in topvorm, fris en fruitig, echt gers!
Ik beloof mijn schoonfamilie bij deze plechtig om volgend jaar op 1 januari in Rotterdam zuurkool te komen eten. In de hoop dat ik mijn zoon daarmee kan verleiden om er net zo van te kunnen genieten als zijn moeder. Als oma er voor 1 keer, dus met een fles ontplofte bubbels eroverheen, ‘Choucroute Royal’ van maakt, zal het vast wel lukken om een vorkje mee te prikken. Met veel spek en worst en licht gekoelde Pinot Noir binnen handbereik durf ik het aan. Alles voor m’n kinderen uiteraard.
Gelukkig duurt het nog even voor het weer 1 januari is zodat ik rustig kan wennen aan het idee. Maar dat het gaat gebeuren staat bij deze vast, want beloofd is beloofd en wat in het vat zit verzuurt in dit geval helaas wel. Ik verheug me er nu al op, op mijn schoonfamilie met name. Santé!
